Jak napisać książkę dla dzieci? Przydatne wskazówki

Książka dla dzieci – jaka jest jej rola?

Badania przeprowadzane przez logopedów, publikowane m.in. przez czasopismo Uniwersytetu Łódzkiego „Logopaedica Lodziensia”, potwierdzają również ogromną zależność pomiędzy czytaniem książek a rozwojem mowy u dzieci. Codzienny kontakt z literaturą ma bardzo pozytywny wpływ na zdolności najmłodszych, ponieważ:

• zachęca do myślenia;
• zwiększa kompetencje językowe;
• wzbogaca słownictwo;
• ułatwia opanowanie gramatyki.

Czytanie książek jest również formą rozrywki i relaksu, a także sposobem na nawiązanie bliskości pomiędzy rodzicem a dzieckiem. Ze względu na tak istotną funkcję w rozwoju dziecka literatura dziecięca powinna spełniać określone standardy i służyć propagowaniu pozytywnych wartości.

Dobra książka ma za zadanie promować wśród najmłodszych pozytywne ideały, uczyć ich odróżniania dobra od zła, a także wzmacniać ich kompetencje społeczne.

Jak napisać książkę dla dzieci? 9 etapów

Przed autorem książki dziecięcej pojawia się prawdziwe wyzwanie – w jaki sposób stworzyć historię, która sprosta oczekiwaniom społeczeństwa? Oto kilka najważniejszych punktów podczas pisania książki dla dzieci.

Określ wiek potencjalnych czytelników

Zanim rozpoczniesz tworzenie książki, zastanów się, kim są Twoi czytelnicy. Sprecyzuj przedział wiekowy, w którym powinni się znajdować – czy będą to dzieci w wieku 4–6 lat, a może nastolatkowie od 11 roku życia?

Określenie grupy docelowej pomoże wybrać zarówno tematykę całej historii, jak i jej poziom trudności, długość oraz styl językowy. Wówczas znacznie prościej będzie również dopasować dzieło do innych dostępnych na rynku w danym przedziale wiekowym lub znaleźć widoczną w nim niszę.

Wymyśl wciągającą fabułę

Kolejnym krokiem podczas pisania książki dla dzieci jest kreacja wciągającej fabuły, która okaże się zrozumiała dla czytelników z danej grupy wiekowej. Bez względu na to, czy opiszesz świat rzeczywisty, czy baśniowy, dzieci muszą się z nim utożsamiać.

Na tym etapie zastanów się także, czy chcesz stworzyć książkę typowo edukacyjną, np. dotyczącą dziecięcych emocji lub trudności w szkole, czy może powieść przygodową, której głównym celem będzie zapewnienie czytelnikom rozrywki.

Dobierz odpowiedni tytuł

Tytuł jest wizytówką książki – to jeden z pierwszych elementów, które przyciągają uwagę czytelników. Powinien być krótki, chwytliwy i oddawać klimat historii. Tytuł często decyduje o tym, czy dziecko (lub rodzic) zainteresuje się książką i zechce ją przeczytać.

Jeśli wiesz już, o czym będzie cała historia, to dobry moment, by nadać jej tytuł. Spróbuj powiązać go z tematyką całej książki i skonstruować tak, by intrygował czytelników i zachęcał do zapoznania się z opowieścią. Możesz postawić np. na grę słów, rym, onomatopeję i zabawę dźwiękiem czy tajemnicze sformułowanie, które wzbudzi ciekawość.

Stwórz wartościowy przekaz

Warto pamiętać, że każda książka dziecięca powinna kształcić i wychowywać nowe pokolenia, dlatego nawet w powieściach przygodowych nie może zabraknąć pouczającego morału.

Obdarz swoich bohaterów pozytywnymi cechami, przedstaw zwycięstwo dobra nad złem lub pokaż, czym jest sprawiedliwość i miłość. Dzięki temu nawet najprostsza historia zyska mądry przekaz, wspierając naukę najmłodszych poprzez zabawę.

Wykreuj wyrazistych bohaterów

Podczas tworzenia fabuły nie zapomnij o wyrazistych, pozytywnych bohaterach – zarówno pierwszo- jak i drugoplanowych – którzy będą wzorami do naśladowania.

Każde dziecko lubi utożsamiać się ze swoją ulubioną postacią, dlatego ważne, by bohaterowie książek okazali się nie tylko charakterystyczni, ale i autentyczni. Wówczas czytelnik, na podstawie przeżyć danej postaci oraz jej przemiany, może wysnuć wniosek, że nawet pozytywny bohater niekiedy popełnia błędy.

Zadbaj o przystępny język

Pisanie książki dla dzieci wymaga znajomości ich potrzeb oraz umiejętności. Jako autor musisz dopasować styl swojego dzieła oraz sposób przekazu do wieku oraz możliwości odbiorców. Najlepiej tworzyć krótkie i proste zdania, stosować nieskomplikowane konstrukcje językowe oraz zrozumiałe dla czytelników wyrazy.

Warto urozmaicić narrację wciągającymi rymowankami, wyliczankami czy skojarzeniami, które pobudzą wyobraźnię małego odbiorcy. Jeśli natomiast jest to książka napisana wierszem, należy zadbać o prawidłowe rymy oraz rytm, które sprawią, że treść będzie się czytało naturalnie.

Dodaj elementy graficzne

Większość książek dla dzieci składa się z dwóch elementów – treści i ilustracji. Zwykle to właśnie obrazy czy zdjęcia są tym, co w pierwszej kolejności przykuwa uwagę najmłodszych czytelników. Ilustracje w książkach powinny być przede wszystkim barwne i kreatywne, a jednocześnie proste w odczytaniu.

Muszą być dostosowane do wieku odbiorców oraz tematyki danego dzieła. Zbyt smutne i ciemne obrazy mogłyby przestraszyć najmłodszych, z kolei zbyt infantylne ilustracje w powieściach młodzieżowych zniechęcałyby lub wręcz odrzucały czytelników.

Dodatkowo elementy graficzne w książkach dziecięcych pełnią funkcję wyjaśniającą – to one są przedłużeniem tekstu, rozwijają historię i służą jako wskazówki, pomagające lepiej zrozumieć treść. Są zatem niezbędne, aby sprostać oczekiwaniom małych odbiorców.

Zadbaj o dobry skład i oprawę książki

Treść i ilustracje to jednak nie wszystko, na co należy zwrócić uwagę podczas tworzenia książki. Publikacja trafi do czytelnika jako produkt, dlatego warto dopilnować również, by była poprawna pod względem edytorskim. W przypadku pozycji dla dzieci ważny jest sposób rozmieszczenia poszczególnych elementów na stronie. Zadbaj więc o:

• odpowiednią ilość światła między literami,
• odstępy pomiędzy akapitami,
• wielkość liter,
• wymiary ilustracji.

Błędy w składzie mogą sprawić, że czytanie danej pozycji stanie się męczące i nieprzyjemne dla oczu, a to z kolei często zniechęca młodych odbiorców do dalszej lektury.

Stwórz projekt okładki

Jeśli nie jesteś w stanie wykonać grafiki samodzielnie, możesz zlecić to zadanie profesjonalnemu ilustratorowi, który stworzy projekt według szczegółowych wytycznych.

Książki dla dzieci – które warto znać?

Kiedy już wiesz, jak napisać książkę dla dzieci, możesz skonfrontować swoje pomysły z pozycjami, które już zostały wydane. Na polskim rynku książki istnieje wiele wydawnictw zajmujących się publikacją literatury dziecięcej – część z nich tworzy historie o bardzo dużej wartości, natomiast istnieją również pozycje, które tylko naśladują dobrą literaturę dla dzieci.

Szukając pozytywnych inspiracji do pisania własnej książki, warto zapoznać się z publikacjami wydawnictwa Natuli, takimi jak Wierszyczki bliskościowe, z serią Akademia Mądrego Dziecka od HarperKids czy z książkami wydawnictwa Dwie Siostry, np. z cyklu Co robią uczucia?. Tego typu pozycje, stworzone z myślą o najmłodszych, mogą stać się dobrym wzorcem podczas tworzenia nowej historii dla dzieci.