Know-how – co to jest i jak je ochronić?

Spis Treści:

Zasoby niematerialne często są dla przedsiębiorstw ważniejsze niż te materialne. Bazy danych klientów, opracowane na przestrzeni lat strategie, wyniki analiz i badań czy wdrożone procedury organizacyjne stanowią klucz do sukcesu na przepełnionym konkurencją rynku. Wszystkie te elementy składają się na know-how – jeden z najistotniejszych składników majątku firmy. Czym jest, dlaczego warto je stworzyć i jak chronić? Sprawdźmy!

Know-how, czyli informacje na wagę złota

Know-how (z ang. wiedzieć jak) to pojęcie definiowane przez polskie przepisy prawne, którego wyjaśnienie można znaleźć w Ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 5a ust. 34 lit. c):

Know-how to udokumentowana wiedza (informacje) nadająca się do wykorzystania w działalności przemysłowej, naukowej lub handlowej.

Warto jednak rozszerzyć tę definicję, ponieważ w praktyce know-how jest pojęciem o wiele szerszym. W świecie biznesu stanowi majątkowe dobro niematerialne, którym można rozporządzać i które można przekazywać w oparciu na właściwie skonstruowanej umowie. To wiedza techniczna, handlowa, organizacyjna, finansowa oraz administracyjna pozwalająca efektywnie prowadzić konkretny rodzaj działalności i świadczyć usługi na wysokim poziomie.

Know-how to także zbiór procedur i praktyk, które zostały wypracowane w ciągu wielu lat prowadzenia firmy – dzięki nim przedsiębiorstwo wyróżnia się na tle innych i może skuteczniej rywalizować z konkurencją.

Cechy charakterystyczne know-how to:

  • niejawność – informacje i dane należące do firmy nie są powszechnie znane i nie można pozyskać ich z ogólnodostępnych źródeł;
  • istotność – wiedza, jaką dysponuje przedsiębiorstwo, ma kluczowe znaczenie w kontekście świadczenia usług lub przeprowadzania procesu produkcji;
  • zidentyfikowanie – informacje muszą być precyzyjnie opisane i wyodrębnione.

Przykłady know-how

Aby lepiej zrozumieć to pojęcie, warto posłużyć się przykładami.

Przykład:

Do know-how możemy zaliczyć:

  • bazy danych (w tym klientów);
  • opracowane strategie (np. marketingowe);
  • metody sprzedaży produktów i usług;
  • wyniki badań naukowych i analiz (np. konkurencji);
  • procedury dotyczące zarządzania organizacją;
  • przepisy i receptury;
  • nieopatentowane wynalazki;
  • systemy archiwizacji danych;
  • wzory umów;
  • skrypty rozmów sprzedażowych;
  • poufne informacje na temat produktów.

Wszystkie te elementy stanowią zasoby niematerialne przedsiębiorstwa, które mają kluczowe znaczenie w kontekście rozwoju firmy i walki o fotel lidera rynku.

Dlaczego warto i jak stworzyć know-how?

Know-how to wiedza, pomysły, rozwiązania i strategie, które – obok biznesplanu – stanowią fundament prowadzenia firmy i skalowania biznesu (zdolność do rozszerzania działań). Umożliwia między innymi:

  • automatyzację wielu procesów w przedsiębiorstwie;
  • efektywniejsze wdrażanie nowych pracowników;
  • łatwe i skuteczne zarządzanie zasobami w firmie;
  • ograniczenie kosztów przedsiębiorstwa;
  • harmonijne rozwijanie biznesu;
  • łatwiejsze pokonywanie przeszkód;
  • zwiększenie efektywności pracowników.
Przykład:

Przykład dobrego know-how daje McDonald’s. To firma, która posiada dokładnie opracowane przepisy i procedury, a także korzysta z wyselekcjonowanych składników i odpowiednich maszyn. Dzięki temu jest w stanie utrzymywać odpowiedni standard świadczonych usług w wielu krajach i oferować produkty, które w praktyce się nie różnią – bez względu na to, w jakim miejscu na świecie korzystają z nich klienci.

Takie gruntownie opracowane know-how zapewnia firmie stabilizację i pozwala efektywnie rywalizować z konkurencją.

Niestety, nie istnieje sprawdzony poradnik, który pozwala stworzyć know-how. Jego opracowanie to suma wiedzy, doświadczeń oraz znajomości potrzeb klientów z konkretnych dziedzin. To także praca składająca się z wielu etapów, która wymaga zaangażowania, pomysłu na własny biznes oraz obserwowania zmieniających się trendów.

Każde know-how jest unikalne i jego stworzenie powinno być priorytetem dla wszystkich przedsiębiorców – bez względu na wielkość czy rodzaj prowadzonej działalności.

Jak prawnie chronić know-how?

Know-how, choć nie ma odkrywczego charakteru i w związku z tym nie można go opatentować, warto w odpowiedni sposób zabezpieczać. W końcu to unikalne pomysły i rozwiązania, które nie powinny trafić w ręce konkurencji i które są chronione przez ustawę o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Jej art. 11.1 mówi, że:

Czynem nieuczciwej konkurencji jest przekazanie, ujawnienie lub wykorzystanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa albo ich nabycie od osoby nieuprawnionej, jeżeli zagraża lub narusza interes przedsiębiorcy.

W związku z tym ujawnienie know-how bez zgody przedsiębiorcy jest niezgodne z prawem i uznawane za nieuczciwą konkurencję, której konsekwencjami mogą być grzywna, ograniczenie/pozbawienie wolności, a nawet wysokie odszkodowanie dla poszkodowanej organizacji.

Chcesz skutecznie chronić swoje know-how? Podpisuj z pracownikami, kontrahentami i partnerami biznesowymi umowy o zachowaniu poufności, których złamanie wiązać się będzie z wysokimi karami. Co więcej, nie ujawniaj poufnych informacji niewłaściwym osobom oraz stosuj odpowiednie zabezpieczenia techniczne, które pozwolą Ci uniknąć kradzieży ważnych danych.

Podsumowanie

  • Know-how to wiedza techniczna, handlowa, organizacyjna, finansowa oraz administracyjna, która jest unikalna dla każdego przedsiębiorstwa.
  • Do know-how zaliczamy między innymi bazy danych, przepisy i receptury, strategie, wyniki badań i analiz czy metody sprzedaży.
  • Opracowanie know-how to fundament sukcesu biznesowego – pozwala lepiej zarządzać firmą, dbać o jej rozwój oraz automatyzować różne procesy.
  • Nie istnieje złoty środek na stworzenie know-how – wymaga to wiedzy, doświadczenia oraz indywidualnego pomysłu.
  • Aby chronić know-how, warto podpisywać z pracownikami i kontrahentami umowy o zachowaniu poufności.

Oceń artykuł:

Średnia ocena: 5

Maciej Wiśniewski

Swoje pierwsze copywriterskie kroki stawiał jeszcze w czasach, kiedy od Google popularniejsza była w naszym kraju wyszukiwarka na Onecie. Obecnie nie potrafi przetrwać tygodnia urlopu bez dostępu do klawiatury i dokumentu tekstowego w Wordzie. Z pisania uczynił swój sposób na życie, a zdobytym doświadczeniem i lekkim piórem wspiera właścicieli firm na ich drodze do sukcesu. Specjalizuje się w treściach z obszarów copywritingu, content marketingu, marketingu, SEO i social mediów. Maniak mocnej kawy, terminowości, dobrej organizacji pracy i pozytywnych relacji z klientem. Prywatnie miłośnik piłki nożnej, gier i mopsów.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Ostatnio na blogu

14.02.2025 Marketing
13.02.2025 Copywriting
12.02.2025 Porady & Ciekawostki
11.02.2025 Korekta & Redakcja
10.02.2025 Copywriting
07.02.2025 Pozycjonowanie
06.02.2025 Pozycjonowanie
05.02.2025 Korekta & Redakcja
04.02.2025 Marketing

Profesjonalne teksty biznesowe

Darmowa wycena

Zbuduj karierę z Content Writer

Sprawdź oferty pracy

Praktyczny
kurs
copywritingu