Przecinek przed co – kiedy go stawiamy?
Wiele osób zastanawia się, czy przed co należy postawić przecinek. W tym przypadku wszystko zależy od pełnionej przez ten wyraz funkcji w zdaniu. Czasami co wymaga przecinka, ponieważ wprowadza zdanie podrzędne lub poprzedza orzeczenie, a w innych przypadkach znak ten jest zbędny, np. gdy słowo co występuje jako partykuła wzmacniająca lub zaimek rzeczowny. Sprawdź, kiedy należy stawiać przecinek przed co i z czego to wynika.
Jaką rolę odgrywa wyraz co w zdaniu?
Słowo co to zaimek, który w zdaniach najczęściej służy do rozpoczynania dopowiedzeń lub pytań, np.
- Co robisz?
- Co się dzieje?
- Co to jest?
Tego wyrazu często używa się również do wprowadzania zdań podrzędnych w zdaniach złożonych. Z taką sytuacją mamy do czynienia np. w zdaniach:
- Rób, co chcesz.
- Nie mogę przestać myśleć o tym, co mi powiedziałeś.
- To, co Ty uważasz na ten temat, w ogóle mnie nie obchodzi.
Słowo co może także pełnić w zdaniach funkcję partykuły wzmacniającej. W tym znaczeniu występuje ono np. w następujących wypowiedziach:
- Myję się co najmniej raz dziennie.
- Średnio co tydzień sprzątam w swoim pokoju.
- Ja i Andrzej co jakiś czas chodzimy na imprezy.
Co w zdaniu niekiedy występuje także w roli zaimka rzeczownego. W tej sytuacji wyraz ten zwykle poprzedzony jest czasownikiem mieć w formie osobowej. Zaraz po nim występuje natomiast czasownik w formie bezokolicznika, np.:
- Nie mam co jeść.
- Nie mam co na siebie włożyć.
- Nie ma co ukrywać.
Kiedy przed co stawiamy przecinek?
Przecinek przed co umieszczamy przede wszystkim wówczas, gdy słowo to wprowadza zdanie podrzędne.
Poprawny zapis takich zdań wygląda zatem następująco:
- Nie pamiętam, co wydarzyło się wczoraj.
- Zrób to, co wydaje Ci się słuszne.
- Zastanawiam się, co powinnam zrobić w tej sytuacji.
Przecinek w zdaniach z co jest również niezbędny wówczas, gdy słowo to poprzedza orzeczenie.
Dotyczy to także orzeczeń ukrytych, np.:
- To, co sądzę na ten temat, jest nieistotne.
- Życzę Ci tego, co (jest) najlepsze.
- Nie chcę powtarzać tego, co (powiedziała) Marysia.
Ponadto w konstrukcjach to co, ten sam co słówko co zwykle poprzedzamy przecinkiem.
Poprawny zapis wygląda wówczas następująco:
- Rób to, co uważasz za słuszne.
- To, co powiedziałem, to prawda.
- Kupiłem Ci chleb – ten sam, co zwykle.
W tym przypadku na ten zaimek pada bowiem akcent zdaniowy. Jeśli jednak akcent zdania znajduje się w innym miejscu, rezygnujemy z umieszczenia przecinka przed co, np. Poproszę tę samą sałatkę co kiedyś.
Kiedy nie stawiamy przecinka przed co?
Niekiedy trzeba zrezygnować ze stawiania przecinka przed co. Dzieje się tak przede wszystkim wówczas, gdy:
- co pełni funkcję zaimka rzeczownego w zdaniu (np. Tutaj nie ma co robić; Nie ma co się kłócić; Mam co pić);
- co zastępuje słowo jak w zdaniu (np. Mówił tak samo głośno co reszta; Masz takie same szanse na zwycięstwo co pies z kulawą nogą; Mam takie same buty co Adrian);
- co pełni w zdaniu funkcję partykuły wzmacniającej (np. Nie ma go od co najmniej dwóch dni; Córka odwiedza mnie średnio co tydzień; Możesz się co najwyżej popatrzeć na nią z daleka).
Oczywiście, przecinka przed co nie stawiamy także wtedy, gdy słowo to rozpoczyna zdanie pytające.
Podsumowanie
- Słowo co zwykle pełni funkcję partykuły pytajnej albo spójnika wprowadzającego zdanie podrzędne. Może też być partykułą wzmacniającą albo zaimkiem rzeczownym.
- Przed co należy postawić przecinek, gdy słowo to występuje przed orzeczeniem (także ukrytym), jak również wtedy, gdy łączy ono części składowe zdań złożonych.
- Nie stawiamy przecinka przed co, gdy słowo to występuje w roli zaimka rzeczownego lub partykuły wzmacniającej.
Oceń artykuł:
Dodaj komentarz