Przecinek przed jeśli – najważniejsze zasady interpunkcyjne
Czy przed słowem jeśli w zdaniu zawsze należy postawić przecinek? To z pozoru drobna kwestia, a jednak sprawia trudność nawet doświadczonym autorom. W tym tekście przedstawimy najważniejsze reguły i zobrazujemy je na praktycznych przykładach.
Funkcja wyrazu jeśli w zdaniu
Słowo jeśli występuje w zdaniu w charakterze spójnika. Wprowadza ono do zdań złożonych zdania podrzędne, które:
- wskazują na warunki i okoliczności zaistnienia pewnych zdarzeń, np. Zdasz egzamin, jeśli solidnie się do niego przygotujesz;
- określają przesłanki, na podstawie których można wywnioskować, dlaczego doszło do zdarzenia opisanego w zdaniu nadrzędnym, np. Musiała być chora, jeśli nie przyszła do pracy;
- uzasadniają pytania retoryczne pojawiające się w zdaniach nadrzędnych, np. Co ja zrobię, jeśli dopadnie mnie grypa?;
- definiują okoliczności, które wydają się tak nieprawdopodobne, jak sytuacje wspomniane w zdaniach nadrzędnych, np. Jeśli Ty wygrasz ten konkurs, to ja jestem miss Polski.
Warto mieć świadomość, że taką samą funkcję jak jeśli, w zdaniu pełni również wyraz jeżeli. Oba słowa są synonimami. Jeżeli używa się głównie w tekstach oficjalnych.
Czy jeśli zawsze należy poprzedzić przecinkiem?
Zgodnie z zasadami interpunkcyjnymi przed spójnikami wprowadzającymi zdania podrzędne, w tym przed jeśli, zawsze należy umieścić przecinek.
- Odwiedzę Kasię, jeśli będę miał czas.
- Musiało mu wyskoczyć coś pilnego, jeśli nie oddzwonił do Ciebie.
- Co ja zrobię, jeśli mama się rozchoruje?
Jeśli w zdaniach czasem łączy się ze słowem nie. Takiego wyrażenia używamy zazwyczaj do podkreślenia intensywności, wielkości lub częstotliwości zdarzenia opisywanego w zdaniu nadrzędnym. W takim przypadku także konieczne jest umieszczenie przecinka przed słowem jeśli.
- Zrobiłam już co najmniej sto dekoracji świątecznych, jeśli nie więcej.
- Zawsze na coś narzekasz, jeśli nie na pogodę, to na innych ludzi.
- Przychodzę do niego, jeśli nie codziennie, to przynajmniej raz na dwa dni.
Wyraz jeśli na początku zdania
W sytuacji gdy jeśli pojawia się na początku zdania złożonego, konieczne jest oddzielenie od siebie obu zdań składowych przecinkiem.
- Jeśli zacznie padać, nie zrobimy pikniku w plenerze.
- Jeśli się z nią pokłócisz, nie przyjdzie do Ciebie na urodziny.
- Jeśli mój samochód się zepsuje, nie będę mógł pojechać do Lublina.
Stosunkowo często w zdaniach spotyka się też konstrukcję Jeśli…, to… W tym przypadku zdanie przecinek musi obowiązkowo znaleźć się przed słowem to.
- Jeśli będę chciała się z Tobą spotkać, to na pewno to zrobię.
- Jeśli zostanę z tym wszystkim sam, to chyba oszaleję.
- Jeśli chcesz się ze mną zobaczyć, to do mnie przyjdź.
Kiedy nie stawia się przecinka przed słowem jeśli?
Spójnik jeśli w zdaniu czasem łączy się z innymi spójnikami albo partykułami, np. zwłaszcza, nawet, a, co. W tych okolicznościach trzeba mieć na uwadze konieczność zastosowania reguły cofania przecinka. Zgodnie z nią przecinek musi znaleźć się przed całym wyrażeniem utworzonym z połączenia dwóch słów, a nie w jego środku.
- Odwiedzę Cię, nawet jeśli sobie tego nie życzysz.
- Musisz zrezygnować z udziału w zajęciach tanecznych, zwłaszcza jeśli jesteś chory.
- Zastanawiam się, co jeśli nie zdążę przygotować tego projektu na czas.
Podsumowanie
- Słowo jeśli pełni w zdaniu funkcję spójnika wprowadzającego zdanie podrzędne.
- Przed jeśli w większości zdań należy obowiązkowo postawić przecinek.
- W sytuacji gdy jeśli znajduje się na początku zdania, przecinkiem należy oddzielić oba zdania składowe.
- Jeżeli jeśli łączy się w zdaniu z innymi spójnikami lub partykułami, wówczas należy postawić przecinek przed całym powstałym w ten sposób wyrażeniem.
Oceń artykuł:
Dodaj komentarz