Syndrom pustej kartki – czym jest i jak sobie z nim radzić?

Czym jest syndrom pustej kartki?

Twórcy doświadczający tego zjawiska zazwyczaj mają trudności z napisaniem pierwszego zdania lub kontynuacją tekstu (np. artykułu, rozdziału książki itp.). Chwilowa niemoc twórcza może pojawić się na każdym etapie pisania. Zwykle objawia się ona tymczasową niezdolnością do poprawnego ubrania myśli w słowa. Stan ten może pojawić się także u autorów tworzących pod wpływem tzw. weny, czyli doskonałej kondycji umysłowej, pozwalającej na szybkie i sprawne formułowanie zdań.

Syndrom pustej kartki niekiedy utożsamia się z blokadą twórczą, zwaną też blokadą pisarską. Są to jednak dwa odrębne zjawiska. Różni je przede wszystkim czas trwania oraz stopień nasilenia. Syndrom białej kartki zalicza się do chwilowych stanów, które mijają po upływie kilku minut lub co najwyżej godzin. Blokada pisarska z kolei to długotrwały kryzys twórczy, który może ciągnąć się przez wiele tygodni, a nawet miesięcy i lat.

Skąd bierze się syndrom białej kartki?

Chwilowa blokada w pisaniu często dotyka osób pracujących pod presją czasu i pieniędzy oraz zmagających się z problemami osobistymi.

Czasami przyczyna tymczasowej niemocy twórczej jest bardzo prozaiczna. Stan ten może bowiem wynikać z niedopasowania warunków pracy do potrzeb pisarza. Autorom przeszkadza np. zbyt mocne lub za słabe światło, docierający z domu lub z zewnątrz hałas albo całkowita cisza. Sprawną realizację procesu twórczego często uniemożliwia także źle dobrane biurko lub fotel.

Do innych powodów pojawienia się syndromu pustej kartki zalicza się m.in.:

• nadmierny perfekcjonizm;
• brak poczucia celowości pisania;
• przekonanie o niskiej jakości tworzonych tekstów;
• zbyt małą motywację do pisania;
• brak lub zbyt duża liczba pomysłów na poprowadzenie akcji w dziele.

Z tymczasową niemożnością przebrnięcia przez proces twórczy często zmagają się także copywriterzy. Zwykle odnosi się to do sytuacji braku konkretnych wytycznych do zleconych artykułów lub zbyt dużej ilości wspomnianych wskazówek, w praktyce zniechęcających do rozpoczynania pisania w danym przypadku.

Syndrom pustej kartki – jak go przezwyciężyć?

Istnieje wiele sposobów radzenia sobie z syndromem pustej kartki. Przede wszystkim nie należy zbyt łatwo rezygnować z tworzenia rozpoczętego dzieła. Warto pisać o kwestiach i zagadnieniach, które pozostają w polu Twojego faktycznego zainteresowania.

Nie musisz też zbytnio przejmować się zdaniem, którego w danym momencie nie jesteś w stanie prawidłowo sformułować – możesz na chwilę zostawić je w tzw. wersji roboczej i zająć się tworzeniem dalszej części utworu. Wrócisz do niego później, kiedy już będziesz mieć pomysł, w jaki sposób ubrać je w słowa.

Osoby, które chcą zwalczyć syndrom białej kartki, powinny też pamiętać o kilku istotnych zasadach obowiązujących przy tworzeniu tekstów. Są to:

• konieczność odpoczynku i wysypiania się;
• oddzielanie życia prywatnego od czasu poświęcanego na przygotowywanie utworów;
• zdrowe odżywianie i regularna aktywność fizyczna;
• stawianie sobie realnych celów;
• rezygnacja z czytania recenzji swoich książek.

Warto pisać systematycznie. Kreatywne pomysły, które przychodzą Ci do głowy w różnych momentach dnia, spisuj na bieżąco. Być może uda Ci się wykorzystać je w swojej publikacji.