Przecinek przed dlatego – kiedy należy go postawić?
Spójnik dlatego często pojawia się w codziennej komunikacji – zarówno w mowie, jak i w piśmie. Choć jego znaczenie wydaje się intuicyjne, wiele osób ma wątpliwości, czy przed tym wyrazem należy postawić przecinek. W tym artykule wyjaśniamy, jaka jest rola wyrazu dlatego w zdaniu oraz przedstawiamy zasady interpunkcyjne związane z jego użyciem.
Jaką funkcję pełni wyraz dlatego?
Dlatego to spójnik wynikowy, który łączy zdania lub ich części oraz wprowadza informację, której uzasadnienie zostało podane wcześniej.
Wprowadza logiczny związek między częściami wypowiedzi, wskazując na następstwo lub konsekwencję, np. Był zmęczony, dlatego poszedł wcześniej spać.
Jako nieodmienna część mowy spójnik dlatego może zostać zastąpiony innym spójnikiem o podobnym znaczeniu, m.in.:
- więc: Był zmęczony, więc poszedł wcześniej spać;
- zatem: Był zmęczony, zatem poszedł wcześniej spać;
- toteż: Był zmęczony, toteż poszedł wcześniej spać.
Czy przed dlatego stawiamy przecinek?
Jeśli wyraz dlatego występuje w roli spójnika i wprowadza zdanie podrzędne wynikowe, musi zostać poprzedzony przecinkiem, który oddziela dwa zdania składowe.
- Nie lubię wcześnie wstawać, dlatego często spóźniam się na pociąg.
- Było mi gorąco na leżaku, dlatego weszłam do basenu.
- Wczoraj spadł pierwszy śnieg, dlatego dzieci ulepiły bałwana.
Kiedy nie stawiamy przecinka przed dlatego?
Przecinka przed wyrazem dlatego nie stawiamy, jeśli:
- spójnik dlatego znajduje się na początku zdania, np.: Zeszłej nocy wiatr wiał tak mocno, że połamał gałęzie drzew w naszym sadzie. Dlatego dzisiaj musieliśmy sprzątać cały ogród. W takim przypadku w funkcji rozdzielnika dwóch zdań składowych występuje kropka;
- wyraz dlatego występuje na końcu zdania Niektórzy ludzie nienawidzą jesieni, bo jest ponura, deszczowa i zimna, a ja kocham ją właśnie dlatego. W tym przykładzie w drugim członie wypowiedzenia zmieniony został szyk zdania, przecinek znajduje się więc przed całym zdaniem wynikowym.
Wyrażenie dlatego że a przecinek
Wyrażenie dlatego że funkcjonuje jako spójnik złożony wprowadzający zdanie podrzędne przyczynowe, które wyjaśnia informację podaną w poprzedzającym je zdaniu składowym.
Położenie przecinka w tym przypadku zależne jest od akcentu zdaniowego, który jest związany z intencją nadawcy, dlatego jego wskazanie bywa niekiedy wyjątkowo trudne.
Jeśli akcent pada na wyraz dlatego, wówczas znak przestankowy powinien znaleźć się po dlatego, a przed że, np.:
- Kupiła nową sukienkę dlatego, że bardzo jej się podobała.
- Cieszę się dlatego, że wygraliśmy mecz.
- Nie pojechałam na wycieczkę dlatego, że musiałam zostać w domu z psem.
Natomiast w sytuacji, gdy akcent nie pada na wyraz dlatego, a przykładowo na kolejny element w zdaniu, przecinek należy postawić przed całym wyrażeniem, np.:
- Kupiła nową sukienkę, dlatego że bardzo jej się podobała.
- Cieszę się, dlatego że wygraliśmy mecz.
- Nie pojechałam na wycieczkę, dlatego że musiałam zostać w domu z psem.
Podsumowanie
- Wyraz dlatego to spójnik wynikowy, łączący dwa zdania składowe, wprowadzający informację, której uzasadnienie zostało podane wcześniej.
- Przecinek przed dlatego jest obligatoryjny; wyjątkiem jest sytuacja, gdy spójnik znajduje się na początku lub na końcu zdania.
- Podobną funkcję w zdaniu pełni również wyrażenie dlatego że; tutaj położenie przecinka zależy od akcentu, jaki pada w danym zdaniu.
Oceń artykuł:
Dodaj komentarz