Tą czy tę — kiedy i jak zastosować odpowiednią formę?

Spis Treści:

Tą czy tę to częsty dylemat językowy. Problemy z wyborem odpowiedniej formy dotyczą wielu osób i okoliczności. Tymczasem zasady są stosunkowo proste i łatwe do zapamiętania. Poznaj je wszystkie i dowiedz się, dlaczego możesz powiedzieć , ale musisz napisać .

Tą czy tę — która forma jest poprawna?

Obie formy — tą i tę — są poprawne i można ich używać w języku polskim. Trzeba tylko wiedzieć kiedy.

Wszystko zależy od tego, o czym mówisz, w jakim przypadku jest zaimek i opisywany rzeczownik. Brzmi skomplikowanie? Nie martw się. Przygotowaliśmy dla Ciebie krótki poradnik, dzięki któremu wybór pomiędzy tą czy tę już nigdy nie sprawi Ci kłopotu.

Tą czy tę odnoszą się zawsze do rzeczownika rodzaju żeńskiego i dotyczą wyłącznie liczby pojedynczej.

jest poprawną formą w przypadku rzeczownika w narzędniku (kim?, czym?), np. „Zawsze wychodzę z torebką”.

Formę stosujesz, jeśli rzeczownik jest w bierniku (kogo?, co?), np. „Gdy wychodzę, zawsze zabieram torebkę”.

W języku potocznym (mowie) dopuszczalne jest użycie również w odniesieniu do biernika. Jeśli więc w luźnej rozmowie powiesz, że lubisz torebkę, nikt nie powinien mieć do Ciebie pretensji. Sytuacja komplikuje się dopiero wtedy, kiedy chcesz to napisać. ? Dlatego, żeby uniknąć błędów i nieporozumień, lepiej zapamiętać, że w bierniku tylko forma jest poprawna.

Ta, tą, tę — problematyczne zaimki

Chcąc coś powiedzieć, musisz odmieniać rzeczowniki przez określone przypadki. Zwykle robisz to intuicyjnie. Nie deklinujesz w myślach, po prostu mówisz lub piszesz. Zdarza się, że odmiana jest naprawdę trudna i tak jest właśnie z niepozornym biernikiem liczby pojedynczej zaimka wskazującego ta. ?

Ta jest jedynym zaimkiem rodzaju żeńskiego, który w bierniku ma końcówkę , wszystkie pozostałe (w liczbie pojedynczej) mają na końcu -ą.

Powiesz tamtą/moją/twoją/jaką/waszą/naszą np. ulicę czy książkę. Jeśli jednak chodzi Ci o konkretną rzecz i chcesz to zaznaczyć, użyć zaimka wskazującego ta, w bierniku użyjesz formy (np. Uwielbiam ulicę/książkę).

Na szczęście w pozostałych przypadkach ta nie sprawia problemów. Forma występuje w narzędniku i nie ma żadnych wyjątków.

Tą czy tę — wskazówki do zapamiętania

Wiesz już, jakie są zasady, ale nie wiesz, czy zdołasz to zapamiętać? Odmiany przez przypadki, zaimki, bierniki i narzędniki mogą Ci się wydawać zbyt skomplikowanym tłumaczeniem kwestii wyboru formy tą czy tę? Mamy dla Ciebie jeszcze jedną wskazówkę. Jeśli masz problem z wyborem pomiędzy tą czy tę, zastosuj tę samą końcówkę, która występuje w rzeczowniku (np. tę poduszkę). Pamiętaj, że jeśli pojawi się przed nim przymiotnik (w rodzaju żeńskim zawsze będzie kończył się na -ą) lub cały szereg, wciąż musisz zwracać uwagę na końcówkę rzeczownika (np. tę melancholijną, wzruszającą i bardzo piękną melodię).

Tą czy tę — przykłady

Przykład:
  • Podaj mi filiżankę/książkę/patelnię itd. (biernik: kogo?, co? — filiżankę, książkę, patelnię).
  • Opowiedz mi historię.
  • Zaśpiewaj mi piosenkę.
  • Przejęliśmy sprawę.
  • Zajęliśmy się sprawą. (narzędnik: kim?, czym? — sprawą).
  • Nie wiem, co się stało z kobietą.
  • Rozbawiłeś mnie historią.
  • Od dawna fascynuje się dziedziną.

Tą czy tę — krótka lekcja historii

Dawniej odmiana nie sprawiała tylu problemów, ponieważ wszystkie zaimki rodzaju żeńskiego miały w bierniku końcówkę -ę. Współcześnie powiedzenie „Zagraj jeszcze raz tę samę melodię” wzbudziłoby raczej zdziwienie, podobnie jak forma „tę samą” wywołałaby konsternację w XIX wieku.

Ewoluowanie języka jest naturalnym procesem. Ciekawym zjawiskiem jest jednak to, że powszechnie używane określenia, takie jak tą czy tę, opierają się temu nieco bardziej od pozostałych.

Jeszcze stosunkowo niedawno forma (np. tą fajkę) była całkowicie niedopuszczalna przez językoznawców. Dlatego istnieje duże prawdopodobieństwo, że za kilka, może kilkanaście lat, będzie uznawana za poprawną nie tylko w języku potocznym.

Podsumowanie

  • Tą czy tę to jeden z powszechniejszych dylematów językowych.
  • Obie formy są poprawne. Forma dotyczy zaimka ta w narzędniku (kim?, czym?), jest przypisana do biernika (kogo?, co?).
  • Językoznawcy dopuszczają formę dla biernika , ale jedynie w języku potocznym.
  • Wybór pomiędzy tą i tę najlepiej dostosować do końcówki opisywanego rzeczownika (np. tę książkę, ale tą książką).

Oceń artykuł:

Średnia ocena: 5

Izabela Tymińska

Iza z zawodu jest zootechnikiem. Odkąd pamięta, fascynowała ją tematyka zdrowotna, dlatego zajmuje się przede wszystkim copywritingiem medycznym. Ukończyła kurs Dziennikarstwa i komunikacji społecznej oraz Pozycjonowania + SEO dla WordPressa. W wolnym czasie pisze książkę i lubi bawić się słowami. Interesuje się zdrowym stylem życia, zielarstwem i fitoterapią. W poszukiwaniu równowagi medytuje i uprawia jogę.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Ostatnio na blogu

04.12.2023 Copywriting
01.12.2023 E-commerce
30.11.2023 Pozycjonowanie
29.11.2023 Pozycjonowanie
28.11.2023 Copywriting
27.11.2023 Pozycjonowanie
24.11.2023 Korekta & Redakcja
24.11.2023 Marketing
23.11.2023 Content Marketing

Profesjonalne teksty biznesowe

Darmowa wycena

Zbuduj karierę z Content Writer

Sprawdź oferty pracy

Praktyczny
kurs
copywritingu