Jak dbać o wzrok, gdy pracujesz przed komputerem?

Jak praca przed komputerem obciąża oczy?

Co się dzieje, kiedy zbyt długo siedzimy przed monitorem?

Pogorszenie widzenia

Spędzanie czasu przed komputerem sprawia, że wzrok skupia się na jednym miejscu, w stałej, zazwyczaj zbyt bliskiej odległości od monitora. To sprawia, że dochodzi do zwiotczenia mięśni gałek ocznych, czyli zaburzenia akomodacji oka, a co za tym idzie – na jego coraz gorszym dostosowywaniu się do innych warunków. Mogą się pojawiać skurcze akomodacyjne, w których odruch akomodacyjny nie przebiega prawidłowo – mięsień rzęskowy nadmiernie się kurczy i nie dochodzi do jego prawidłowego rozluźniania w stosunku do innych bodźców. Efektem tego jest nieostre widzenie oddalonych przedmiotów.

Zespół suchego oka

Drugim poważnym problemem jest nadmierne wysuszanie gałek ocznych, co jest wynikiem zaniechania odruchu mrugania, do którego dochodzi podczas siedzenia przed komputerem. Wówczas naturalny proces nawilżania rogówki jest zaburzony, czego efektem może być zespół suchego oka, jego podrażnienie, wrażliwość i uczucie zmęczonych oraz „ciężkich” oczu.

Zaburzenia procesów metabolicznych w oczach

Najbardziej dotkliwe konsekwencje związane z długą pracą przed komputerem mają związek z niebieskim światłem emitowanym przed ekrany. Światło niebieskie odpowiada za utrzymanie stanu czuwania w ciągu dnia, jednak zbyt długie wystawianie się na jego działanie (tak samo, jak długie wpatrywanie się w słońce) prowadzi do przemęczenia oczu oraz do uwalniania większej ilości wolnych rodników uszkadzających ich komórki receptorowe, które obumierają, powodując uszkodzenie wzroku. Dochodzi do obniżenia ostrości widzenia, uszkodzeń siatkówki czy nawet zwyrodnienia plamki żółtej.

Do czego prowadzi długa praca przed komputerem?

To z pewnością odbije się nie tylko na zawodowej efektywności, lecz także na trudnościach w życiu prywatnym. Być może to uczucie ciągłego zmęczenia po skończeniu pracy, trudności z podjęciem jakiejkolwiek aktywności i brak energii mają związek nie tylko z natłokiem obowiązków i obciążeniem psychiki, ale właśnie ze zmęczeniem wzroku, podobnym do tego, gdy późnym wieczorem „oczy już same się zamykają”. Jeśli taki efekt pojawia się każdego popołudnia, może prowadzić do znacznego obniżenia jakości życia.

Czy przed szkodliwym wpływem monitorów można się ochronić? Oczywiście – najlepszym wyjściem jest ograniczenie pracy przed komputerem, ale wiadomo, że to nie zawsze jest możliwe. Jak więc zadbać o wzrok inaczej?

Jak dbać o oczy w pracy przed komputerem?

Jest kilka sposobów na to, by ograniczyć szkodliwość pracy przed komputerem. Bardzo ważne jest środowisko, które stworzy się wokół siebie, a które ma ogromny wpływ na higienę pracy, a co za tym idzie – także wzroku.

• Ergonomia stanowiska pracy. Bardzo ważne jest odpowiednie ustawienie monitora, a więc bokiem do naturalnego światła. Zapewni to dostęp do zdrowego światła dziennego i ograniczenie konieczności korzystania ze sztucznego, które dodatkowo męczy oczy. Jednocześnie boczne ustawienie monitora sprawi, że nie będą się od niego odbijały refleksy utrudniające widzenie.
• Odległość twarzy od monitora. Nie powinna być mniejsza niż 40 cm, ale też nie większa niż 75 cm. Jego górna krawędź powinna się znajdować nieco poniżej linii wzroku, co jest – można powiedzieć – naturalną pozycją spojrzenia, nieobciążającą mięśni oka.
• Odpowiednie ustawienia monitora. Pomóc mogą w tym tryby pracy, np. do czytania, które automatycznie zmniejszają jasność, jak i tryb nocny, gdzie główne narzędzia, jak np. przeglądarka, ustawiają się na czarny kolor. Pracując przy edytorach tekstu, warto przyciemniać monitor, by nie spędzać połowy dnia nad białym arkuszem, który solidnie wymęczy oczy. Należy również pamiętać o odpowiednim rozmiarze fontów, których się używa i dopasowaniu do siebie wszystkich narzędzi, by nie zachodziła konieczność pochylania się i przybliżania oczu do monitora. Słowem – wygoda ponad wszystko!
• Przerwy. Po każdej godzinie spędzonej przed komputerem powinno się zrobić co najmniej 5-minutową przerwę, podczas której odejdzie się od monitora i da odpocząć oczom. Jest to jeden z najważniejszych punktów pracy przy komputerze! Podczas przerwy można wykonywać ćwiczenia oczu – ich częste zamykanie, otwieranie, poruszanie na różne strony.
• Nawilżanie oczu. Choć brzmi to dziwnie, nie należy zapominać o mruganiu oczami, które naturalnie je nawilży. Nie zaszkodzą również specjalistyczne nawilżające krople do oczu, które warto mieć obok komputera. Ważna jest też odpowiednia wilgotność powietrza w pomieszczeniu, w którym spędza się czas – suche powietrze również wysusza oczy.
• Tło zdrowe dla oczu. Wokół monitora warto ustawić zielone przedmioty, np. kwiaty czy też zielone tło na tablicy. Kolor ten wpływa relaksująco i odprężająco na wzrok i każde spojrzenie na niego będzie ulgą.
• Okulary z antyrefleksem. Ci, którzy nie noszą ich na co dzień, mogą zaopatrzyć się w „zerówki” z odpowiednią powłoką, co ograniczy szkodliwość niebieskich promieni emitowanych przez monitor.
• Kontrole okulistyczne i suplementacja. Osoby pracujące przez większość czasu przed komputerem powinny wykonywać okresowe badania wzroku. Nie zaszkodzi również uzupełnienie diety o odpowiednie suplementy, które wspomogą kondycję oczu, oczywiście po konsultacji ze specjalistą.

Jak widać, większość zabiegów, które mogą przyczynić się do ograniczenia szkodliwości długich posiedzeń przed komputerem, wcale nie wymaga wielkiego wysiłku. Mogą z kolei przynieść wielkie efekty. Jak to jest nie czuć zmęczenia i ciężkich oczu po całym dniu przed monitorem? Warto się przekonać, zmieniając nieco środowisko swojej pracy i dostosowując komputer oraz warunki do swoich potrzeb.

(Znikomy) wpływ monitorów na wzrok

Brzmi to dość niepokojąco, ale tak naprawdę nie mają one zbyt wielkiego wpływu na wzrok. Obecnie bowiem standardowo produkuje się monitory niskoradiacyjne, które uwalniają znikomą ilość promieni oraz posiadają dodatkowe powłoki, które neutralizują promieniowanie. Ponadto pierwsze trzy rodzaje promieni uwalniane są przez tył ekranu, a więc ich szkodliwe oddziaływanie byłoby możliwe wyłącznie wtedy, gdyby przez dłuższy czas stało się za jego tylną ścianą, czego się po prostu nie robi. Z kolei promieniowanie UV jest na tyle niskie, że nie ma praktycznie żadnego wpływu na zdrowie.

Jest jednak jeszcze jeden rodzaj promieniowania, a mianowicie niebieskie światło, które – choć naturalne w przyrodzie – niekorzystnie oddziałuje na wzrok przy dłuższej ekspozycji.