Czy przed a stawiamy przecinek?
Prawidłowa interpunkcja spędza sen z powiek wielu osobom. Jednym z najczęstszych problemów, z którymi przychodzi zmierzyć się twórcom różnych tekstów, jest kwestia poprawnego umieszczania przecinka przed a. Dowiedz się, kiedy należy to zrobić!
Funkcje a w zdaniu
Wyraz a w wypowiedziach może pełnić różne funkcje. Niekiedy występuje w roli partykuły służącej wzmocnieniu treści komunikatu albo nawiązaniu do wcześniejszego zdania (np. A co mnie to obchodzi?; A to drań!). Czasem słowo to w pojedynczej bądź zwielokrotnionej formie wykorzystywane jest jako wykrzyknik (np. A, łobuzy, myśleliście, że uda wam się uciec?!; Aaa, to takie kwiatki!).
Zwykle a pełni funkcję spójnika łączącego poszczególne części zdań lub człony zdań składowych.
Kiedy przed a powinien znaleźć się przecinek?
Przecinek przed a stawiamy w większości przypadków. Dotyczy to w szczególności sytuacji, gdy:
- Spójnik a oddziela zdania złożone współrzędnie lub też podrzędnie – w tych wypadkach mamy do czynienia z dwoma osobnymi zdaniami, które trzeba oddzielić przecinkiem (np.: Mam dwa psy, a jeden z nich jest owczarkiem niemieckim; Najpierw odwiedziłem ciocię, a potem poszedłem do babci);
- Wyraz a zastosowano w celu wprowadzenia dopowiedzenia lub wtrącenia do zdania (np. Dzisiaj byłem w kinie, w teatrze, a nawet w operze; Przyszła do mnie, a robi to często, i ugotowała mi obiad);
- Słowo a pełni w zdaniu funkcję spójnika przeciwstawnego (np.: Moja młodsza córka uczęszcza na lekcje baletu, a starsza chodzi do szkoły muzycznej; Mieszkam w domu, a nie w bloku).
Zwróć uwagę, że spójnik a w zdaniach często łączy się z innymi spójnikami lub zaimkami względnymi, np. a jeśli, a kiedy, a więc, a zatem, a mianowicie, a ponieważ, a choć. Musisz pamiętać, że przed takimi zestawieniami zawsze stawia się przecinek.
Brak przecinka przed a – kiedy jest uzasadniony?
W niektórych sytuacjach przecinek przed a okazuje się zbędny, dlatego też należy zrezygnować z postawienia tego znaku interpunkcyjnego we wskazanym miejscu. Dzieje się tak wówczas, gdy:
- spójnik a występuje między wyrazami lub wyrażeniami porównywanymi – z taką sytuacją najczęściej mamy do czynienia w tytułach różnego rodzaju publikacji książkowych, artykułów z czasopism, referatów itp. (np. Kobiety a mężczyźni – jak płeć wpływa na postrzeganie świata?);
- wyraz a w zdaniu określa położenie czegoś lub wskazuje na wspólną cechę dwóch rzeczy – w tym przypadku zazwyczaj a łączy się z wyrazem między lub pomiędzy (np. Przejazd samochodem między Krakowem a Warszawą zajmuje kilka godzin; Znajduję się pomiędzy młotem a kowadłem);
- spójnik a znajduje się między powtórzonymi wyrazami, aby wzmocnić ich wydźwięk i podkreślić sens wypowiedzi (np. Na ten temat mógłbym jeszcze mówić a mówić; Na Ciebie to można czekać a czekać; Wcale a wcale się z Tobą nie zgadzam).
Niekiedy w zdaniach występują też obok siebie dwa przymiotniki połączone wyrazem a, który można byłoby z powodzeniem zastąpić spójnikiem i. W takiej sytuacji również musimy zrezygnować z postawienia przecinka przed a (np. Zrobiłem krótki a intensywny trening siłowy; Mówiła płynnie a wyraźnie). W praktyce w mowie potocznej rzadko mamy do czynienia z takimi zestawieniami słów. Możesz jednak natknąć się na nie w rozmaitych utworach literackich.
Podsumowanie
- Wyraz a najczęściej pełni funkcję spójnika. Może łączyć różne części zdań lub człony zdań składowych w zdaniach złożonych.
- Przecinek przed a stawia się zawsze wtedy, gdy słowo to oddziela od siebie zdania złożone współrzędnie bądź podrzędnie lub pełni funkcję spójnika przeciwstawnego.
- Nie stawiamy przecinka przed a, gdy występuje między powtórzonymi słowami, wyrazami bądź wyrażeniami porównywanymi.
- Z postawienia przecinka przed a należy także zrezygnować wtedy, gdy słowo to łączy się z wyrazami między albo pomiędzy.
Oceń artykuł:
Dodaj komentarz