Przecinek przed oraz – zasady i wyjątki
Przecinki zdają się jednymi z najbardziej problematycznych znaków interpunkcyjnych. Potrafią sprawiać trudności nawet osobom doświadczonym w poprawnej polszczyźnie – pojawiają się bowiem w miejscach, o które byśmy ich w ogóle nie podejrzewali. Przykładem takiej sytuacji jest przecinek przed wyrazem oraz. Przeczytaj artykuł, aby dowiedzieć się, jak poprawnie używać tego połączenia!
Przecinek przed oraz – zasada językowa
Na początku warto zauważyć, że słowo oraz funkcjonuje jako spójnik, czyli łączy ze sobą zdania współrzędnie złożone lub pojedyncze człony zdania pojedynczego.
W związku z tym z reguły nie powinniśmy stawiać przed nim przecinka, np.:
- W nowym warzywniaku przy drodze sprzedają m.in. pomidory, ogórki oraz kapustę.
- Kasia miała psa Burka, kota Jaskra oraz złotą rybkę.
- Wolny czas poświęcam na czytanie oraz gotowanie azjatyckich dań.
Kiedy postawić przecinek przed oraz, a kiedy go ominąć?
Jak to w języku polskim często bywa, również ta reguła ma pewne wyjątki. Przyjrzymy się kilku przypadkom.
Wtrącenie
Postawimy przecinek przed oraz, jeśli występuje po wtrąceniu lub zdaniu podrzędnym, np.:
- Widziałam Krzyśka, tego z Mazowieckiej, oraz Adama Kowalskiego.
- Ciekawi mnie muzyka, zwłaszcza jazz, oraz sztuka współczesna.
Powtórzenie
Przecinek pojawi się również wtedy, gdy słowo oraz powtarza się w zdaniu kilka razy, co jest ogólną językową dla wszystkich wyrazów.
Nie działa to jednak w przypadku, gdy spójnik pełni inną rolę w zdaniu, np.:
- Spotkałam Annę, Maję oraz Adama, oraz Kasię.
czyli: Spotkałam Annę, Maję, Adama, Kasię.
Wszystkie osoby przebywały wspólnie w danym miejscu. Spójnik oraz pełni tę samą funkcję – łączenia elementów – więc tutaj przecinek jest jak najbardziej jest zasadny.
Spójrzmy teraz na inny przykład:
- Spotkałam Annę oraz Maję oraz Adama oraz Kasię.
czyli: Spotkałam Annę z Mają i Adama z Kasią.
W tym zdaniu spójniki nie są równorzędne, stąd brak przecinka. Dlaczego tak jest? Przyjrzyjmy się im po kolei:
- Pierwsze oraz łączy w parę Annę i Maję.
- Drugie oraz łączy pary Anna – Maja i Adam – Kasia.
- Trzecie oraz łączy natomiast w parę Adama i Kasię.
Drugie oraz jest więc niejako wyżej w wykresie zdania niż reszta i rozdziela pozostałe spójniki równorzędne, więc przecinek nie jest tutaj wymagany.
Podsumowanie
- Wyraz oraz funkcjonuje jako spójnik, czyli łączy ze sobą zdania współrzędnie złożone oraz pojedyncze człony zdania pojedynczego.
- Reguły językowe mówią, że przed słowem oraz nie powinniśmy stawiać przecinka.
- Wyjątkiem od reguł są sytuacje, gdy w zdaniu pojawia się wtrącenie i przecinek jest potrzebny, aby wydzielić człon zdania.
- W przypadku powtórzenia wyrazu oraz możemy postawić przecinek, o ile to słowo faktycznie funkcjonuje w zdaniu jako spójnik.
Oceń artykuł:
Dodaj komentarz