Jak zapisywać alternatywne końcówki słów?
Alternatywne końcówki słów najczęściej są używane w tekstach kierowanych zarówno do mężczyzn, jak i do kobiet. Stosuje się je w formach takich jak na przykład czasowniki w drugiej osobie liczby pojedynczej lub mnogiej, w czasie przeszłym, czasowniki w trybie przypuszczającym czy przymiotniki lub przysłówki. Sprawdź, jak je zapisywać!
Alternatywne końcówki i wymiana głosek
Jeśli alternatywna końcówka, którą dodamy do danego wyrazu, nie powoduje wymian głoskowych i słowo czyta się bez zmian, to element zapisujemy w nawiasie bez łącznika.
Na przykład: pan(i), zrobił(a), chciał(a).
Błędem będzie zapisywanie w nawiasie dwóch liter, na przykład: chciał(ła).
W związku z tym poprawne są konstrukcje:
- Będzie pan(i) chciał(a) na to zerknąć?
- Uprzejmie proszę, by pan(i) to zrobił(a).
- Podasz mi proszę numer(y)?
Inaczej sytuacja wygląda, gdy dodanie elementu do słowa powoduje zmiany głoskowe. Wtedy zapisujemy go w nawiasie z łącznikiem.
- Urodzony(-a) w Warszawie.
- Musiałeś(-aś) to powiedzieć? Naprawdę?
- Byłeś(-aś) na tym spotkaniu wczoraj?
Poprawny będzie również zapis, w którym element zmieniony poprzedzi się cząstką tematu.
- Urodzony(-na) w Warszawie.
- Musiałeś(-łaś) to powiedzieć? Naprawdę?
- Byłeś(-łaś) na tym spotkaniu wczoraj?
Najczęściej spotykane błędy związane z zapisem alternatywnych końcówek
Opisane powyżej zasady są poprawne tylko w wymienionych sytuacjach, nie należy stosować ich do zapisu wymiany końcówek fleksyjnych. Często spotkać można konstrukcje, takie jak:
- Drogi użytkowniku(-czko)!
- Rozmawiać z klientem(-ką).
W takiej sytuacji zdecydowanie lepiej użyć pełnych form i oddzielić je ukośnikiem, np.
- Kliencie/klientko,
- Użytkownicy/użytkowniczki,
- Kelnerzy/kelnerki.
Warto pamiętać, że nie ma znaczenia to, która forma zostanie użyta jako pierwsza, a która jako „alternatywna”. Zapis urodzony(-a) będzie tak samo poprawny jak zapis urodzona(-y).
Kiedy lepiej nie używać końcówek alternatywnych?
Zapis zawierający alternatywne końcówki nie powinien być używany w tekstach, w których może spowodować mniejszą czytelność i tym samym utrudnić odbiór.
Lepiej stosować go w ankietach, świadectwach, dyplomach, listach skierowanych do grupy osób zawierającej osoby różnej płci.
W przypadku tekstów dłuższych nadmiar alternatywnych końcówek nie jest wskazany. Wtedy lepiej zdecydować się na jedną z form lub stosować dwie pełne formy, na przykład klienci i klientki.
Jeśli to możliwe, warto też rozważyć unikanie wyrazów, których użycie wymaga uwzględnienia płci odbiorcy, na przykład widziałeś, chciałaś.
Podsumowanie
- Jeśli końcówka alternatywna nie powoduje zmian głoskowych, należy zapisać ją w nawiasie.
- Jeśli końcówka alternatywna powoduje zmiany, zapisujemy ją w nawiasie i dodajemy łącznik.
- Końcówki alternatywne to tylko końcówki fleksyjne. Nie można zapisywać na przykład: klient(ka).
Oceń artykuł:
Dodaj komentarz