Pisownia przymiotników złożonych – najważniejsze zasady

Spis Treści:

Przymiotniki jako części mowy dzielą się na proste oraz złożone. Prawidłowy zapis tych drugich wielu osobom nastręcza poważnych trudności. Ty także często łamiesz sobie głowę nad tym, czy w danym przypadku należy zastosować dywiz między poszczególnymi członami przymiotnika, czy też lepiej z niego zrezygnować? Dowiedz się więcej na temat tego, jak wygląda poprawna pisownia przymiotników złożonych.

Przymiotniki złożone – co to takiego?

Przymiotniki złożone składają się z dwóch lub więcej członów.

Zwykle za ich pomocą określa się kolorystykę rozmaitych obiektów (np. biało-czerwona flaga, sweter w jasnoniebieskim kolorze). Mogą także służyć do wskazywania na skład produktów, które powstały z wymieszania dwóch lub kilku komponentów (np. sok marchwiowo-jabłkowy) albo z połączenia ze sobą kilku materiałów (np. metalowo-drewniana szafka). Przymiotniki złożone spotykamy niekiedy również w nazwach geograficznych (np. Europa Środkowo-Wschodnia); za ich pośrednictwem nierzadko doprecyzowujemy także, o jakim regionie świata mówimy w danym przypadku (np. bliskowschodni, górnośląski).

Poszczególne człony przymiotników złożonych łączy się ze sobą przy użyciu tzw. dywizu, czyli łącznika (-) lub też zapisuje się je łącznie bez użycia żadnych dodatkowych znaków. Spójrzmy, kiedy obowiązuje konkretny zapis.

Pisownia przymiotników złożonych z łącznikiem

Co do zasady, do połączenia ze sobą poszczególnych członów przymiotnika złożonego przy zastosowaniu dywizu dochodzi w przypadku, gdy wszystkie części składowe wyrazu mają równorzędne znaczenie.

Zwykle dzieje się tak wówczas, gdy:

  • poszczególne części składowe danego przymiotnika opisują łącznie dwie współistniejące cechy danego obiektu (np. Akademia Górniczo-Hutnicza, kraj przemysłowo-rolniczy, słownik polsko-niemiecki, biało-czarny piesek);
  • dany przymiotnik opisuje więcej niż dwie współistniejące cechy konkretnego przedmiotu (np. flaga czerwono-biało-zielona, metalowo-szklano-drewniana obudowa);
  • dwa pierwsze człony danego przymiotnika stanowią niezależne od siebie określenia ostatniego członu (np. język staro-cerkiewno-słowiański).

W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, czy przy zapisie określonego przymiotnika złożonego należy zastosować dywiz, warto zastanowić się, czy w danym przypadku słowo to można byłoby zapisać z użyciem spójnika i. Na przykład w niektórych wymienionych powyżej przykładach możliwy byłby zapis: Akademia Górnicza i Hutnicza, słownik polski i niemiecki, język starosłowiański i język cerkiewnosłowiański, flaga w kolorze czerwonym, białym i zielonym.

Łączna pisownia przymiotników złożonych

Łączny zapis przymiotników złożonych obowiązuje wówczas, gdy dany przymiotnik określa jedną cechę obiektu, a nie zespół kilku współistniejących cech.

W takiej sytuacji obie części przymiotnika złożonego są nierównorzędne względem siebie. Jedna z nich bowiem stanowi określenie drugiej.

Pisownia łączna przymiotników złożonych dotyczy najczęściej:

  • przedmiotów o zmieszanych barwach (np. szarobrązowe spodnie – czyli spodnie o barwie między szarą a brązową);
  • obiektów o różnych odcieniach (np. jasnoniebieski, ciemnożółty);
  • większości określeń regionów geograficznych (np. rejon południowoafrykański, kontynent południowoamerykański).

Przymiotniki złożone pisze się łącznie również wówczas, gdy dwa pierwsze człony ujęte łącznie stanowią określenie ostatniego członu słowa. Z taką sytuacją mamy do czynienia np. w przypadku wyrazu szarosrebrzystoniebieski. Określenie szarosrebrzysty odnosi się do konkretnego odcienia koloru niebieskiego.

Podsumowanie

  • Przymiotniki złożone to przymiotniki, które składają się z dwóch lub więcej członów.
  • Jeśli człony wchodzące w skład przymiotnika złożonego mają równorzędne znaczenie, wówczas zapisujemy je z dywizem.
  • Jeśli jeden z członów przymiotnika złożonego stanowi określenie drugiego, wówczas zapisujemy je łącznie.

Oceń artykuł:

Średnia ocena: 5

Paulina Skowronek

Z wykształcenia filolog polski i bibliotekarka. Z zawodu i zamiłowania copywriterka i redaktorka. Od dziecka fascynują ją słowa i to, co można wyrazić za ich pomocą. Pisarstwo postrzega jako jedną z dziedzin sztuki. Tworzeniem tekstów dla swojej przyjemności zajmuje się od najmłodszych lat. Obecnie służy pomocą klientom w ramach własnej działalności gospodarczej. Każdy nowy artykuł to dla niej okazja do poszerzenia horyzontów myślowych oraz udoskonalenia warsztatu pisarskiego. Prywatnie miłośniczka literatury dziecięcej i młodzieżowej, a także muzyki pop i rock.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Ostatnio na blogu

14.05.2024 Porady & Ciekawostki
13.05.2024 Marketing
10.05.2024 Marketing
09.05.2024 Marketing
08.05.2024 Porady & Ciekawostki
07.05.2024 Porady & Ciekawostki
06.05.2024 Korekta & Redakcja
03.05.2024 Marketing
02.05.2024 Porady & Ciekawostki

Profesjonalne teksty biznesowe

Darmowa wycena

Zbuduj karierę z Content Writer

Sprawdź oferty pracy

Praktyczny
kurs
copywritingu