Przecinek przed że – kiedy należy go postawić?
Przecinek przed że to jedna z najprostszych i najbardziej znanych zasad interpunkcji. Zazwyczaj nawet osoby, które nie zwracają uwagi na to, by pisać poprawnie, wiedzą, że przed że należy postawić przecinek. Istnieje jednak kilka przypadków, w których jest on zbędny. Sprawdź, o czym mowa.
Kiedy przed że stawiamy przecinek?
Spójnik że wprowadza zdanie podrzędne podające skutek, przyczynę lub rozwinięcie opisu zawartego w zdaniu nadrzędnym. W takiej sytuacji stawiamy przed nim przecinek, chyba że towarzyszy mu jakiś zaimek bądź inny spójnik.
Sprawdza się tu zasada stawiaj przecinek przed że zawsze, chyba że nie musisz. Poprawne będą zdania:
- Wiem, że muszę to zrobić, po prostu na razie mi się nie chce.
- Zróbmy to w taki sposób, że ja pójdę do sklepu, a ty do apteki.
Kiedy przecinka przed że nie stawiamy?
Jeśli że jest częścią spójnika złożonego, na przykład chyba że lub mimo że, to mamy do czynienia z tak zwanym cofaniem przecinka.
Oznacza to, że nie stawiamy przecinka przed że, lecz przed całym wyrażeniem wprowadzającym zdanie składowe. Jeśli całe zdanie rozpoczyna się od spójnika złożonego, to po prostu ten przecinek pomijamy.
Do spójników złożonych, które wymagają cofnięcia przecinka, należą między innymi: chyba że, mimo że, pomimo że, dlatego że, tak że, tyle że, jako że, tym bardziej że, zwłaszcza że, szczególnie że. W związku z tym poprawne będą zdania:
- Nie zgadzaj się na to, chyba że obiecają ci podwyżkę.
- Poszłam tam, mimo że naprawdę mi się nie chciało.
- Lubię się z tobą spotykać, dlatego że zawsze możemy sobie od serca porozmawiać.
- Naprawdę nie widzę sensu robienia tych zakupów, tym bardziej że wczoraj byliśmy w sklepie.
- Powinniśmy zrobić spotkanie, zwłaszcza że mamy wiele spraw do omówienia.
Przecinki przed spójnikami złożonymi – wyjątki
Czasami to, czy przecinek należy postawić przed że, czy przed dwoma połączonymi ze sobą spójnikami, zależy od akcentu i kontekstu. Dlatego na przykład napiszemy:
- Jestem zmęczona, tak że dzisiaj wyjdę wcześniej.
- On mówił tak, że wszyscy go słuchali.
- Sprzedaliśmy dużo towaru, tyle że po niskich cenach.
- Sprzedaliśmy tego tyle, że pieniędzy wystarczy nam na rok.
Podsumowanie
- Przecinek przed że stawiamy zawsze, gdy spójnik występuje samodzielnie i wprowadza zdanie podrzędne lub nadrzędne.
- Jeśli że jest częścią spójnika złożonego, następuje cofanie przecinka – stawiamy go wtedy przed całym wyrażeniem.
- Czasami to, gdzie postawimy przecinek, zależy od znaczenia zdania oraz tego, na który wyraz pada w nim akcent.
Oceń artykuł:
Komentarze
Aloha z Kosmosu. Nasi zwiadowcy szukają odpowiedzi na rzecz taką: czy przecinek stać należy w liczbie większej niż obecna w zdaniu takowem: Fajnie że wpadliscie, szkoda że musicie już iść. ??
Pozdrowienia dla Gienia i Jagódki.
Dzień dobry, przecinki w tym zdaniu powinny pojawić się jeszcze dwa razy: Fajnie, że wpadliście, szkoda, że musicie już iść. 😊
A jak wygląda sprawa przecinków w zdaniu:
„Powiedział, że, jak widać w przykładzie, powinno tak być”. Chodzi mi o to nagromadzenie przecinków wokół „że”. Tak ma być?
Cześć! Dziękujemy za komentarz! W takim przypadku „że” nie pełni samodzielnej funkcji w zdaniu, więc możemy usunąć drugi przecinek. Poprawnie będzie: „Powiedział, że jak widać w przykładzie, powinno tak być”. Czasem zasady językowe pozwalają nam opuszczać przecinki, nawet jeśli teorytecznie ich nagromadzenie jest poprawne. Pozdrawiamy! 🙂