Redakcja a korekta – czym się różnią?
Publikacja ważnego artykułu czy wydawanie książki wymaga podjęcia odpowiednich działań. Skończone dzieło warto powierzyć specjalistom, którzy na co dzień mają do czynienia z pisanymi treściami. W zależności od potrzeb można skorzystać z usługi redakcji lub korekty. Choć oba terminy wiążą się z wprowadzeniem poprawek w dokumencie, to w rzeczywistości dotyczą nieco innych kwestii. A zatem, czym różnią się redakcja i korekta?
Czym jest redakcja?
Redakcja językowa polega na poprawieniu tekstu pod względem gramatycznym, stylistycznym, leksykalnym, zewnątrzjęzykowym i merytorycznym.
Celem redakcji jest przygotowanie tekstu do ostatecznej publikacji. Profesjonalnie zajmuje się tym redaktor językowy lub merytoryczny.
Dobry specjalista, oprócz poprawienia błędów językowych, sprawdza tekst pod względem merytorycznym, a zatem weryfikuje, czy informacje zamieszczone w tekście są zgodne z prawdą. Poza tym powinien sprawić, by treść – nawet jeśli jest trudna w odbiorze – była przystępna i czytelna dla potencjalnego odbiorcy.
Do obowiązków redaktora należy także:
- dbanie o styl tekstu – eliminacja zdań wielokrotnie złożonych, zmiana szyku zdań, usuwanie kolokwializmów, proponowanie nowych wyrażeń;
- porządkowanie struktury tekstu – dodawanie nagłówków, paragrafów i akapitów, tworzenie wypunktowań, wstawienie cytatów, sporządzanie przypisów;
- współpraca z innymi osobami – tłumaczem, korektorem, copywriterem, autorem (w zależności od potrzeb).
Czy istnieje tylko redakcja językowa?
Poza redakcją językową wyróżniamy jeszcze adiustację, czyli redakcję techniczną, która polega na kompleksowym opracowaniu treści pod względem graficznym i technicznym.
Ten rodzaj redakcji jest ściśle związany z pracą grafika lub działalnością drukarni. W tym przypadku duże znaczenie ma wykonanie estetycznego i przejrzystego dla czytelnika layoutu.
Adiustacją zajmuje się adiustator lub redaktor techniczny. Obecnie jednak tę rolę coraz częściej przejmuje też redaktor merytoryczny, grafik lub osoba składająca tekst.
Do obowiązków adiustratora należy:
- tworzenie przejrzystego layoutu – ustalanie norm wizualnych dla danego tekstu, uporządkowanie treści wraz z grafikami;
- sporządzanie wizualnych wytycznych dla dokumentu – uwzględnienie wyróżnień, typografii, kroju pisma, stylów tabel, ilustracji, indeksów, akapitów, układu kolumn, marginesów;
- przygotowanie i zatwierdzenie materiału do druku – głównie w czasopismach i wydawnictwach.
Czym jest korekta?
Korekta tekstu polega na wyeliminowaniu błędów stylistycznych, gramatycznych, leksykalnych, ortograficznych i interpunkcyjnych w danym dokumencie.
W teorii korekta jest łatwiejsza niż redakcja. Wynika to z tego, że korektorzy, w przeciwieństwie do redaktorów, sprawdzają jedynie poprawność językową, bez konieczności wykrywania błędów merytorycznych.
Do obowiązków korektora należy także:
- ujednolicenie zapisów skrótów, symboli, odwołań i nazw własnych;
- sprawdzenie poprawności numeracji przypisów, tabel i ilustracji;
- kontrola łamań wyrazów między wierszami oraz zapisów na końcu wiersza.
Ponadto korektor otrzymuje często zalecenia od redaktora merytorycznego lub technicznego, tłumacza, autora, a czasami również innego korektora.
Co ciekawe, jeszcze do niedawna stosowano tzw. znaki korektorskie, aby oznaczyć poszczególne błędy. Obecnie jednak – wraz z postępującą cyfryzacją – odchodzą one w zapomnienie.
Rodzaje korekty
Podział korekt jest związany z nomenklaturą wydawniczo-poligraficzną. Wyróżniamy korektę domową (własną) oraz wydawniczą.
Pierwszy typ wiąże się stricte z pracą w drukarni – to oczyszczanie błędów składu i likwidacja odchyleń od maszynopisu. Dla branży dziennikarskiej, copywriterskiej i wydawniczej znacznie ważniejsza jest korekta wydawnicza.
Rodzaje korekty wydawniczej:
- korekta autorska – pierwszy etap korygowania błędów i nieścisłości w tekście; najczęściej dotyczy dzieł literackich. Autor lub tłumacz ma obowiązek przeprowadzić ją osobiście albo wskazać osobę, która zrobi ją w zastępstwie;
- korekta redakcyjna – opiera się na stałym kontakcie autora artykułu lub książki z redaktorem merytorycznym, który decyduje o rozmiarach i stanie korekty. Polega na ocenie poprawek naniesionych przez autora, a także ścisłej korekcie i redakcji;
- korekta techniczna – doprowadzenie do zgodności między zaakceptowanym przez redaktora, autora, tłumacza dokumentem a maszynopisem (składem).
Warto nadmienić, że dotychczas – przed erą wszechobecnej cyfryzacji – kolejnych poprawek dokonywano za pośrednictwem odmiennych kolorów. Przykładowo: do redakcji merytorycznej przyporządkowano niebieską barwę, a do korekty i redakcji technicznej – czerwoną. Autor zaznaczał błędy długopisem, a drukarnia używała czarnego koloru.
Redakcja a korekta – różnice
Publikując dokument, warto postawić zarówno na korektę, jak i redakcję. Korektor zajmuje się jedynie wykrywaniem błędów językowych, pomijając odpowiednią strukturę tekstu i całościowy kształt dokumentu. Redaktor z kolei patrzy na treść holistycznie, z różnych perspektyw. Dzięki niej każda książka czy artykuł będą czytane z przyjemnością.
Podsumowanie
- Redakcja polega na sprawdzeniu tekstu zarówno pod kątem językowym, jak i merytorycznym. Do zadań redaktora należy również dbanie o styl i strukturę treści.
- Wyróżniamy redakcję językową oraz techniczną (adiustację). Pierwszą zajmuje się redaktor merytoryczny, a drugą – redaktor techniczny.
- Korekta polega głównie na wyłapywaniu błędów językowych. Poza tym może obejmować ujednolicenie zapisu.
- Istnieją dwa główne typy korekty: domowa i wydawnicza. Druga z nich obejmuje korektę autorską, redakcyjną i techniczną.
- W przypadku ważnych publikacji (np. artykuł naukowy lub książka) optymalny efekt można osiągnąć, łącząc te dwie metody. Redakcja i korekta w połączeniu dają najlepsze rezultaty.
Jeżeli interesuje Cię praca korektora, ale nie masz doświadczenia i nie wiesz, jak zacząć, weź udział w naszym kursie korekty tekstów!
Oceń artykuł:
Dodaj komentarz