Co to jest fake news i jak go rozpoznać?
W dzisiejszych czasach, dzięki internetowi, mamy bardzo łatwy dostęp do informacji. Niestety wśród tych prawdziwych istnieje też sporo takich, które mijają się z prawdą i wprowadzają czytelników w błąd. Informacje te nazywamy fake newsami. W tym artykule dowiesz się, czym dokładnie są fake newsy i jak je rozpoznać w gąszczu wiadomości, które docierają do nas każdego dnia.
Fake news – co to jest?
Fake news jest całkowicie lub częściowo nieprawdziwą informacją, stworzoną po to, by wywołać sensację.
Newsy te publikowane są, aby wprowadzać czytelników w błąd w celu osiągnięcia jakichś zamierzonych korzyści np. politycznych czy finansowych, ale również w celach rozrywkowych. Osoba publikująca tego typu informacje często próbuje zdobyć w ten sposób rozgłos i zwrócić na siebie uwagę.
Fake newsów używa się zarówno w mediach społecznościowych, jak i w tradycyjnych formach przekazu informacji. W celu przyciągnięcia uwagi bardzo często stosuje się chwytliwe nagłówki, które często nie mają nic wspólnego z dalszą treścią artykułu. Nagłówki te nazywane są clickbaitami.
Jak rozpoznać fake news?
Istnieje plansza, która została opublikowana przez Międzynarodową Federację Stowarzyszeń i Instytucji Bibliotekarskich (IFLA), dzięki której można w łatwy sposób rozpoznać fałszywe wiadomości. Podobna grafika została również opublikowana przez Polskie Stowarzyszenie do spraw Bezpieczeństwa Systemów Informacyjnych (ISSA Polska).
Poniżej przedstawiamy główne założenia wyżej wymienionej grafiki:
- Sprawdź, czy źródło, z którego czerpiesz informacje, jest wiarygodne. Spróbuj zrozumieć jego cel i intencje.
- Nie sugeruj się samymi nagłówkami, przeczytaj ze zrozumieniem treść danego artykułu.
- Sprawdź i zweryfikuj wiarygodność autora.
- Upewnij się, czy w innych źródłach również podano te same informacje.
- Sprawdź datę publikacji, aby upewnić się, że znalezione wiadomości są aktualne.
- Upewnij się, że nie masz do czynienia z tekstem żartobliwym lub satyrą.
- Przemyśl, czy Twoje uprzedzenia nie wpływają na Twój osąd.
- Jeśli nadal masz wątpliwości, możesz zwrócić się z zapytaniem do niezależnych osób, uważanych za ekspertów w danej dziedzinie.
Na całym świecie pojawiają się różnego rodzaju organizacje, które zajmują się weryfikacją fake newsów. Przykładowo w Polsce organizacją, która zajmuje factcheckingiem, a w głównej mierze wypowiedziami polityków jest Stowarzyszenie Demagog, które jest członkiem International Fact-Checking Network lub portal fakenews.pl, który porusza tematy dezinformacji i fake newsów w Polsce i na świecie.
Podsumowanie
- Fake news to całkowicie lub częściowo fałszywa informacja, wprowadzająca czytelnika w błąd w konkretnym celu.
- Fałszywe wiadomości pojawiają się zarówno w internecie, mediach społecznościowych, jak i w tradycyjnych źródłach przekazu informacji.
- Chwytliwe nagłówki zwiększające klikalność artykułów nazywamy clickbaitami.
- Istnieją plansze opublikowane przez IFLA i ISSA Polska, które mają na celu pomóc ludziom w rozpoznawaniu fałszywych wiadomości.
- Na całym świecie istnieją organizacje zajmujące się weryfikacją newsów. W Polsce to np. Stowarzyszenie Demagog lub portal fakenews.pl.
- W obecnych czasach, przy bardzo dużej ilości różnych informacji warto mieć ograniczone zaufanie do źródeł i weryfikować znalezione informacje.
Oceń artykuł:
Dodaj komentarz